Ένα πρόσφατο άρθρο που δημοσιεύτηκε σε έγκριτο ιατρικό περιοδικό, αναφέρει ότι τα ποσοστά θνησιμότητας από πρώιμο καρκίνο του παχέος εντέρου αυξάνονται ανησυχητικά, ιδιαίτερα σε άτομα 20-44 ετών. Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Δρ. Μαρία Καπαρέλου (Παθολόγος – Ογκολόγος), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής) αναφέρουν ότι παρόλο που ο καρκίνος του παχέος εντέρου θεωρείται συνήθως ασθένεια που επηρεάζει μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους, η αύξηση των περιπτώσεων σε νεαρότερους πληθυσμούς έχει προκαλέσει προβληματισμό για το τι μπορεί να προκαλεί αυτή την τάση. Διερευνώνται παράγοντες όπως ο ανθυγιεινός τρόπος ζωής, η παχυσαρκία, οι διατροφικές συνήθειες και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες. Η πρόκληση έγκειται στην έλλειψη συγκεκριμένων οδηγιών για προληπτικούς ελέγχους σε νεότερες ηλικίες, κάτι που αναγκάζει τους ειδικούς να προτείνουν στοχευμένες στρατηγικές ευαισθητοποίησης και καλύτερης κατανόησης των πρώιμων συμπτωμάτων, ώστε να μειωθεί η θνησιμότητα.
Σε μια άλλη πρόσφατη μελέτη αναλύθηκε η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) στις κολονοσκοπήσεις. Η εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης στις κολονοσκοπήσεις βελτιώνει την ανίχνευση νεοπλασιών, ιδιαίτερα σε αρχικά στάδια. Μέσω της τεχνητής νοημοσύνης, μπορούν να εντοπιστούν δυσδιάκριτες προκαρκινικές αλλοιώσεις που συχνά παραβλέπονται, προσφέροντας μεγαλύτερη ακρίβεια και προλαμβάνοντας την εξέλιξη της νόσου. Η μετα-ανάλυση αυτή επιβεβαιώνει ότι τα συστήματα υποβοηθούμενης ανίχνευσης από υπολογιστή εντοπίζουν περισσότερους πολύποδες και αδενώματα στις κολονοσκοπήσεις σε σύγκριση με τις συμβατικές μεθόδους, αλλά η επίδραση τους στον εντοπισμό προχωρημένων νεοπλασιών παχέος εντέρου παραμένει ασαφής. Η τεχνολογία αυτή ενισχύει την αντικειμενικότητα της διάγνωσης, ενώ προτείνεται για ευρεία εφαρμογή λόγω των αποτελεσμάτων της στην πρόληψη και την αποτελεσματικότερη διαχείριση των κινδύνων για καρκίνο του παχέος εντέρου. Παράλληλα, η τεχνητή νοημοσύνη μειώνει την ανθρώπινη επιρροή στις διαγνώσεις, προσφέροντας μια πιο αντικειμενική αξιολόγηση των ενδείξεων και προάγοντας την πρώιμη παρέμβαση. Επισημαίνεται επίσης η ανάγκη για περαιτέρω μελέτες ώστε να αξιολογηθεί η μακροχρόνια επίδραση των συστημάτων υποβοηθούμενης ανίχνευσης από υπολογιστή στη μείωση θνησιμότητας από καρκίνο παχέος εντέρου .
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι η δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο στους άνδρες και η τρίτη στις γυναίκες. Με το Εθνικό Πρόγραμμα Προσυμπτωματικού Ελέγχου του καρκίνου του παχέος εντέρου στην χώρα μας, η πολιτεία έχει στόχο την έγκαιρη ανίχνευση των προ-καρκινικών αλλοιώσεων ή ακόμα και της νόσου αυτής καθ’ αυτής, με σκοπό την άμεση παρέμβαση και θεραπεία. Εάν ο καρκίνος παχέος εντέρου διαγνωστεί σε αρχικό στάδιο έχει ίαση 100%, καθιστώντας την πρόωρη ανίχνευση εξαιρετικά καθοριστική.
Συνοψίζοντας υπάρχει ανάγκη για τεχνολογικές βελτιώσεις και ενίσχυση της πρόληψης, ειδικά στις νεότερες ηλικιακές ομάδες. Η τεχνητή νοημοσύνη στις διαγνωστικές διαδικασίες μπορεί να αποτελέσει κρίσιμο εργαλείο στην έγκαιρη διάγνωση και στον περιορισμό της εξέλιξης του καρκίνου, ενώ η κατανόηση των παραγόντων που συνδέονται με την αύξηση της θνησιμότητας σε νεαρούς ενήλικες καθιστά επιτακτική την ανάγκη για ευρύτερους και πρώιμους προληπτικούς ελέγχους, ενδυναμώνοντας την αποτελεσματικότητα των υγειονομικών παρεμβάσεων.
Δρ. Καπαρέλου Μαρία, Παθολόγος – Ογκολόγος
Δρ. Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Παθολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής
Δρ. Θάνος Δημόπουλος, τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής
