Η ιατρική επηρεάζεται σημαντικά από την τεχνολογία και την κουλτούρα της κάθε εποχής.
Η αμοιβαία σχέση που υπήρχε μεταξύ ασθενή και ιατρού στο παρελθόν, κατακερματίζεται από τη ευκολία της αναζήτησης της γνώσης στα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας.
Ο ασθενής επιλέγει τον ιατρό ο οποίος όχι μόνο θα φροντίσει την ασθένεια του, αλλά και τις απαιτήσεις και τις ανησυχίες του.
Η εξέλιξη της ιατρικής πράξης γίνεται μέσα από τις σύγχρονες επιστημονικές γνώσεις, αλλά και μέσα από τη σύγχρονη γνώση των απαιτήσεων του πελάτη.
Ο ιατρός αντιμετωπίζει στις μέρες μας μια κρίση που για να την ξεπεράσει θα πρέπει να μελετήσει τις ανθρώπινες σχέσεις και να επενδύσει σ’ αυτές.
Εδώ και αρκετούς αιώνες πριν, η ιατρική υπερασπίζεται τη ζωή.
Αυτός που είχε τη δύναμη να γιατρεύει είχε και την πλήρη υποταγή του ασθενή.
Η δύναμη αυτή χωρίς όρια και χωρίς την κρίση από μέρους του ασθενή, συνεχίστηκε μέχρι τα τελευταία χρόνια όπου οι εξελίξεις στην ιατρική και την τεχνολογία την έθεσαν υπό αμφισβήτηση.
Η πλήρης εμπιστοσύνη στις ιδιαίτερες ικανότητες σε ένα άτομο που λέγεται ιατρός, έδωσε τη θέση της σε μια απόλυτη πίστη στα αμοιβαία οφέλη της επιστήμης και της τεχνολογίας.
Έτσι γεννιέται η ιατρική του σήμερα, όπου η επιστημονική γνώση είναι προσβάσιμη από όλους.
Χωρίς όμως να φθάνουμε στις υπερβολές γιατί με αυτόν τον τρόπο όλοι δεν γίνονται ιατροί.
Aς μην επισημάνουμε τα χρόνια που απαιτούνται σε ένα φοιτητή της ιατρικής για να κάνει κτήμα του αυτή τη γνώση και να εφαρμόσει θεραπευτικές πρακτικές για τους άλλους ανθρώπους.
Η υγεία και η ιατρική εξελίσσονται με τα χρόνια και υπόκεινται στις επιδράσεις του περιβάλλοντος και των κοινωνιών.
Ξεχωρίζοντας τις 2 έννοιες και σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η υγεία είναι μια καλή κατάσταση φυσική, πνευματική και κοινωνική του ατόμου, ενώ η ιατρική, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω φαινόμενα, μπορεί να μεταβάλει αυτές τις καταστάσεις.
Ανταπόκριση στις Προσδοκίες του Ασθενή
Το έργο της ιατρικής δεν είναι μόνο η πρακτική εξάσκηση της επιστήμης, αλλά είναι στενά συνδεδεμένο με μια ανθρώπινη συνάντηση και μια ανταλλαγή.
Από τη μια ο ασθενής, ανήσυχος και αγχωμένος για την κατάσταση της υγείας του και από την άλλη ο ιατρός που ανακαλύπτει με ερωτήσεις, πολλές φορές αδιάκριτες, την ιστορία της υγείας του άλλου αλλά και της ζωής του.
Σ’ αυτή την ανθρώπινη επαφή ο ιατρός δεν έχει ανάγκη τόσο των επιστημονικών του γνώσεων, αλλά και μιας ικανότητας και τεχνικής να κατανοήσει τα «θέλω» του ασθενή – πελάτη του και πώς να του συμπεριφερθεί ανάλογα με την προσωπικότητά του, για να μπορέσει να έρθει καλύτερα σε επαφή, σε επικοινωνία, σε σχέση και σε συνεργασία μαζί του.
Αυτή η ικανότητα από μέρους του ιατρού, ικανοποιεί τις ανάγκες φροντίδας και υποστήριξης του ασθενή και ενισχύει την εμπιστοσύνη του.
Είναι αυτή η εμπιστοσύνη που κτίζει σχέσεις συνεργασίας του ασθενή με τον ιατρό του κατά τη διάρκεια μιας σειράς επισκέψεων, όταν θα πρέπει να απαντήσει στις ερωτήσεις και να αποκαλύψει προσωπικά του δεδομένα, να δεχθεί να αποκαλύψει το σώμα του για να εξετασθεί και να υποβληθεί σε άλλες εξετάσεις και φυσικά για να ακολουθήσει μια θεραπεία και να ξαναγυρίσει στον ιατρό του.
Από την Επιρροή του Ιατρού, στην Επιρροή της Επιστήμης
Η σχέση μεταξύ ιατρού και ασθενή είναι γεγονός ότι σηματοδοτείται από μια άσκηση επιρροής και δύναμης.
Αυτό συμβαίνει διότι κατά τη διάρκεια της επίσκεψης και μετά την εξέταση και τη διάγνωση, ο ιατρός περνάει στη πρόταση της αγωγής και στη σύνταξη της συνταγής.
Η συνταγή και η πρόταση της αγωγής είναι μια γραπτή εντολή, συνεπώς μια εξάσκηση επιρροής.
Σήμερα με την εξέλιξη της γνώσης και της τεχνολογίας, ο ιατρός όντας ένας επιστήμονας, αντιμετωπίζει έναν υπέρ ενημερωμένο ασθενή για τα συμπτώματα και για τα φάρμακα και τις θεραπείες που έχει άλλες απαιτήσεις από τον ιατρό του.
Παράλληλα όπως κάθε άλλος επαγγελματίας, ο ιατρός κατηγορείται νομικά για αστοχίες, είτε στη ιατρική πράξη, είτε στην συμπεριφορά και συναλλαγή του με τους ασθενείς.
Οι ασθενείς δεν συγχωρούν όπως παλιά και συζητούν μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα και για τις καλές, αλλά και για τις κακές τους εμπειρίες με ιατρούς.
Όλα αυτά οδηγούν πλέον σε μια εξάσκηση μιας ιατρικής πιο “αμυντικής”.
Η κατάσταση και το status του ιατρού είναι πλέον αβέβαιο.
Αυτή η αβεβαιότητα για το μέλλον αποτελούν πλέον τα σημεία των καιρών.
Οι ιατροί χάνουν ένα μέρος της εικόνας τους και αντιμετωπίζουν μια κρίση ταυτότητας, ζώντας μέσα σε ένα επάγγελμα σύνθετο και επιθετικό που απαιτεί μια πολύ δυνατή εικόνα του επαγγελματία υγείας.
Η ιατρική του σήμερα έχοντας πλέον εμπιστευτεί το μονοπώλιο της επιτυχίας της στην τεχνολογία (σε όλα τα επίπεδα), εκείνο που θα ήταν καλύτερο είναι να προσανατολιστεί πλέον σε έννοιες και αξίες ανθρωπιστικές.
Χωρίς αυτές ο ιατρός κινδυνεύει να βρεθεί χωρίς σταθερή βάση στο μέλλον και παρ’ όλες τις επιστημονικές του γνώσεις, να απομακρυνθεί από τα προβλήματα των ανθρώπων.
Συνεπώς υπάρχει πεδίο ανάκαμψης της δύναμης και της εικόνας του, αρκεί να ακολουθήσει τις τάσεις της εποχής και να μην φοβάται τις αλλαγές και τη νέα κατάσταση πραγμάτων.