Η ανάπτυξη εμβολίων κατά του ιού Sars-CoV-2 παραμένει σημαντική πρόκληση.
Οι ανακοινώσεις ακολούθησαν η μία την άλλη τις τελευταίες ημέρες.
Αλλά τι μπορούμε να περιμένουμε από τα υποψήφια εμβόλια που υποβάλλονται σε κλινικές δοκιμές;
Από τις 12 Νοεμβρίου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει 48 εμβόλια σε κλινική αξιολόγηση, εκ των οποίων 11 στη φάση III.
Αυτές οι δοκιμές, στις οποίες συμμετέχουν χιλιάδες εθελοντές σε όλο τον κόσμο, δείχνουν πόσο αποτελεσματικά είναι μερικά εμβόλια στην προστασία από τη μόλυνση έναντι του εικονικού φαρμάκου και βοηθούν στην ανίχνευση σπάνιων παρενεργειών στους λήπτες των εμβολίων.
Ωστόσο, κανένα από αυτά δεν έχει εγκριθεί επί του παρόντος στην Ευρώπη.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) αξιολογεί επί του παρόντος προκαταρκτικά δεδομένα από τρία από αυτά, της BioNTech / Pfizer, της AstraZeneca / Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και της Moderna, με μια γρήγορη διαδικασία που ονομάζεται συνεχής αναθεώρηση.
Σύμφωνα με τον ΕΜΑ, αυτή η ανασκόπηση θα συνεχιστεί έως ότου υπάρχουν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία για την υποστήριξη μιας επίσημης αίτησης για την έγκρισή τους.
Αυτά τα στοιχεία αρχίζουν να συσσωρεύονται, τουλάχιστον στις ανακοινώσεις που έγιναν.
Η BioNTech / Pfizer ισχυρίζεται πως το ποσοστό αποτελεσματικότητας του εμβολίου της είναι άνω του 90% μετά την ενδιάμεση ανάλυση 94 από τα 164 κρούσματα Covid-19, αναμένοντας την τελική ανάλυση.
Το ρωσικό ινστιτούτο Gamaleya ισχυρίζεται μια αποτελεσματικότητα 92% για το εμβόλιο Sputnik-V, αλλά βασίστηκε προς το παρόν σε 20 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις Covid-19.
Η Moderna αναφέρει αποτελεσματικότητα 94,5%, με την ενδιάμεση ανάλυση 90 περιπτώσεων.
Θα είναι έτοιμα για το 2021;
«Εάν τα δεδομένα είναι σταθερά, μπορούμε να δώσουμε το πράσινο φως στο πρώτο εμβόλιο μέχρι το τέλος του έτους και να ξεκινήσουμε τη διανομή από τον Ιανουάριο», δήλωσε ο διευθυντής του EMA.
Τα πράγματα επιταχύνονται, αλλά παραμένουν αρκετά ερωτήματα σχετικά με την παραγωγή, την αποθήκευση και τη διανομή των υποψήφιων εμβολίων.
Φυσικά, τα εν λόγω εργαστήρια έχουν ήδη αρχίσει να παράγουν το εμβόλιο τους σε ποσότητα χωρίς να περιμένουν τα τελικά αποτελέσματα των δοκιμών.
Ακόμα κι έτσι, αναμφίβολα δεν θα υπάρχουν αρκετές δόσεις για να μπορέσουμε να εμβολιάσουμε το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού το 2021, ένα ελάχιστο ποσοστό που πρέπει να επιτευχθεί πριν αρχίσει να εξετάζεται το ενδεχόμενο εξάλειψης του Sars-CoV-2.
Τα εμβόλια Messenger RNA (BioNTech / Pfizer, Moderna) βασίζονται στην ένεση mRNA που θα προκαλέσει την παροδική παραγωγή, με αντίστροφη μεταγραφή, της πρωτεΐνης φακέλου S, προκαλώντας έτσι μια ισχυρή κυτταρική και χυμική ανοσοαπόκριση.
Καθώς το mRNA είναι εύθραυστο μόριο, αυτά τα προϊόντα πρέπει να αποθηκεύονται σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.
Το εμβόλιο BioNTech / Pfizer πρέπει συνεπώς να φυλάσσεται στους -70°C και οι δόσεις μπορούν στη συνέχεια να αποθηκευτούν για έξι μήνες σε καταψύκτη σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία ή για πέντε ημέρες στους +2 και + 8°C.
Το εμβόλιο της Moderna πρέπει να φυλάσσεται στους -20°C, θερμοκρασία στην οποία θα διατηρείται για 6 μήνες.
Οι εργαστηριακές δοκιμές δείχνουν ότι το εμβόλιο στη συνέχεια παραμένει σταθερό μεταξύ +2 και + 8°C για 30 ημέρες.
Αυτά τα λογιστικά ζητήματα αναμφίβολα θα σταθμίσουν την επιλογή των καναλιών διανομής και εμβολιασμού.
Ποιος να εμβολιαστεί;
Είναι δύσκολο να προβλεφθεί σήμερα εάν τα εμβόλια θα είναι ενεργά σε όλους τους ασθενείς.
Ορισμένες κατηγορίες του πληθυσμού, όπως οι ηλικιωμένοι ή εκείνοι με χρόνιες παθολογίες, στην πραγματικότητα συχνά υποεκπροσωπούνται σε κλινικές δοκιμές, παρόλο που η Covid-19 είναι γενικά πιο συχνή και πιο σοβαρή σε αυτές τις ομάδες πληθυσμού.
Θα μπορούν στην πραγματικότητα να επωφεληθούν από τα εμβόλια;
Αυτή η ερώτηση προκύπτει επίσης για εγκύους και για παιδιά, ακόμη και αν ορισμένα εργαστήρια όπως η Pfizer ή η Johnson & Johnson έχουν αρχίσει να προσλαμβάνουν εφήβους ηλικίας 12 έως 18 ετών για τις δοκιμές τους.
Τελικά, ένα δεδομένο εμβόλιο μπορεί να είναι καταλληλότερο για ορισμένους ασθενείς παρά για άλλους, και θα είναι σημαντικό να γνωρίζουμε αυτές τις διαφορές.
Ωστόσο, σύμφωνα με ομάδες επιστημόνων, θα ήταν ακατάλληλο, στην αρχή της εκστρατείας, να επιβληθεί υποχρεωτικός ο εμβολιασμός είτε για τον γενικό πληθυσμό είτε για τους επαγγελματίες υγείας.
Το πρόγραμμα χορήγησης των δόσεων είναι πολύ αβέβαιο και οι γνώσεις σχετικά με μελλοντικά εμβόλια και την ικανότητά τους να περιορίζουν τη μετάδοση του ιού εξακολουθούν να είναι ανεπαρκείς.
Οι επαγγελματίες υγείας θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο για την ορθή κατανόηση των στόχων του εμβολιασμού και της εμπιστοσύνης του πληθυσμού.
Συνεπώς, ο κορωνοϊός θα παραμείνει αναμφίβολα στο στόχαστρο για πολλά χρόνια ακόμη.
Αν και το εμβόλιο προστατεύει από την ανάπτυξη λοίμωξης, ενδέχεται να μην εμποδίζει τη μετάδοσή της.
Ένα άλλο σημαντικό άγνωστο είναι η διάρκεια της προστασίας που παρέχεται.
Πόσες δόσεις του εμβολίου θα χρειαστούν και με ποιο ρυθμό θα πρέπει να γίνονται;
Το μέλλον θα μας πει.
