Ενώ η σωματική δραστηριότητα μπορεί να επηρεάσει ευνοϊκά την ανάπτυξη καρδιακής παθολογίας, κάποια έγγραφα αναφοράς επέτρεψαν την ορθή αξιολόγηση της σχέσης οφέλους / κινδύνου από την άσκηση ενός συγκεκριμένου αθλήματος.
Οι νέες συστάσεις της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Καρδιολογίας έχουν σχεδιαστεί για να χρησιμεύσουν ως έγγραφο αναφοράς.
Τα τελευταία δέκα χρόνια περίπου, η στάση των καρδιολόγων απέναντι στη σωματική δραστηριότητα και τον αθλητισμό έχει αλλάξει σημαντικά.
Ο Δρ. Antonio Pelliccia, επικεφαλής της καρδιολογικής υπηρεσίας στο Ινστιτούτο Αθλητικής Ιατρικής και Επιστημών της Ρώμης, αναφέρει πως στους καρδιαγγειακούς ασθενείς, ο αθλητισμός αντιμετωπιζόταν υπό το πρίσμα του κινδύνου αιφνίδιου θανάτου.
Ωστόσο, είναι πλέον γνωστό ότι τα οφέλη της τακτικής σωματικής δραστηριότητας είναι, γενικά, πολύ μεγαλύτερα από τους κινδύνους.
Οι νέες συστάσεις της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Καρδιολογίας (ESC) είναι αντιπροσωπευτικές αυτής της αλλαγής παραδείγματος.
Οι προηγούμενες, το 2005, αφορούσαν κυρίως αθλητές υψηλού επιπέδου ή αθλητές που λάμβαναν μέρος σε αγώνες.
Από τώρα και στο εξής, ο στόχος είναι εντελώς διαφορετικός, καθώς το ενδιαφέρον στρέφεται στον γενικό πληθυσμό και ιδίως για τους ασθενείς με καρδιαγγειακές παθολογίες.
Σύμφωνα με τον Δρ. Pelliccia, o στόχος της επιστημονικής κοινότητας είναι η μείωση των καρδιαγγειακών παθήσεων στον γενικό πληθυσμό.
Οι συστάσεις στοχεύουν στην προώθηση της αθλητικής πρακτικής, ανεξάρτητα από την καρδιαγγειακή κατάσταση του ασθενούς, καθορίζοντας ποια αθλήματα είναι τα πιο κατάλληλα.
Ο καθηγητής Sanjay Sharma, καρδιολόγος στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Saint Georges στο Λονδίνο και επίσης συν-συγγραφέας της μελέτης, υποστηρίζει πως στο 90% των περιπτώσεων, ξαφνικοί θάνατοι κατά τη σωματική δραστηριότητα συμβαίνουν στον γενικό πληθυσμό και όχι σε αθλητές.
Το πρώτο μήνυμα που θέλουν να περάσουν στο κοινό είναι ότι όλα τα άτομα που είναι σε θέση, θα πρέπει να κάνουν τουλάχιστον 150 λεπτά άσκησης μέσα σε 5 έως 7 ημέρες την εβδομάδα.
Μάλιστα, εάν είναι δυνατόν, αυτή η ώρα μπορεί να αυξηθεί στα 300 λεπτά την εβδομάδα.
Μια απλούστερη ταξινόμηση των αθλημάτων
Οι συγγραφείς προτείνουν μια νέα ταξινόμηση του αθλητισμού σε τέσσερις κατηγορίες: δύναμης, αντοχής, δεξιότητας ή συνδυασμού αυτών των κριτηρίων.
Σε κάθε κατηγορία, έγινε μια νέα διάκριση μεταξύ σπορ χαμηλής έντασης (κυρίως σε αθλήματα δεξιοτήτων όπως γκολφ), μεσαίας και υψηλής έντασης (κυρίως σε αθλήματα αντοχής).
Οι κατηγορίες υψηλής έντασης είναι κυρίως εκείνες στις οποίες μπορεί να υπάρξει αντένδειξη.
Για παράδειγμα, το ερασιτεχνικό σκι κατάβασης θεωρείται σπορ χαμηλής έντασης, ενώ το κανό χαρακτηρίζεται ως σπορ αντοχής υψηλής έντασης.
Ο Δρ. Pelliccia υποστηρίζει πως αυτή η ταξινόμηση επιλέχθηκε επειδή η ταξινόμηση Mitchell που χρησιμοποιούσαν προηγουμένως, ήταν πολύ περίπλοκη.
Οι συστάσεις τονίζουν ότι όλα τα αθλήματα έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν την υγεία των ασθενών: τα αθλήματα αντοχής βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα του καρδιαγγειακού συστήματος, ενώ τα αθλήματα δύναμης χτίζουν μυϊκή δύναμη και βελτιώνουν τη στάση του σώματος.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Δρ. Pelliccia, σε κάποιες περιπτώσεις αθλημάτων υψηλής έντασης, ο κίνδυνος υπερτερεί του οφέλους, μετά από προσεκτική αξιολόγηση.
Διαστρωμάτωση για κάθε παθολογία
Οι συστάσεις αναλύονται ανά τύπο παθολογίας: χρόνια στεφανιαία νόσο, προβλήματα στις βαλβίδες, καρδιομυοπάθεια, περικαρδίτιδα, αρρυθμία, κολπική μαρμαρυγή, σύνδρομο Brugada, καρδιακή ανεπάρκεια ή φθορά βηματοδότη, σύνδρομο μακρού QT κ.λπ.
Το κείμενο προτείνει μια διαστρωμάτωση του ατομικού κινδύνου για κάθε παθολογία.
Δεδομένης της ετερογένειας των ασθενών και του μεγάλου αριθμού πιθανών σεναρίων, οι συγγραφείς επιμένουν ότι αυτές οι συστάσεις δεν πρέπει να θεωρηθούν ως πανάκεια.
Επιμένουν στην ανάγκη συζήτησης της απόφασης μεταξύ του γιατρού και του ασθενούς, μετά από λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους επιπλοκών ή ανεπιθύμητων ενεργειών.
Ωστόσο, ο Δρ. Pellicia αναγνωρίζει πως η ιδέα μιας κοινής απόφασης γιατρού και ασθενούς εξακολουθεί να είναι σχετικά νέα στην Ευρώπη.
Ο γιατρός πρέπει να παρέχει διαφανείς πληροφορίες σχετικά με τα οφέλη και τους κινδύνους.
Σε ασθενείς με ισχαιμική νόσο, για παράδειγμα, υπάρχει φυσικά ένα όφελος, αλλά υπάρχει και κίνδυνος επιδείνωσης των συμπτωμάτων που προκαλούνται από την άσκηση.
Ο ασθενής πρέπει να ενημερώνεται για αυτόν τον κίνδυνο.
Επιπλέον, θα πρέπει να υπάρξει ένα έγγραφο υπογεγραμμένο από τον ασθενή στο οποίο να αναγνωρίζει ότι του δόθηκαν αυτές οι πληροφορίες και ότι τις έχει κατανοήσει, ειδικά στην περίπτωση που οι ασθενείς αποφασίζουν να μην ακολουθήσουν την ιατρική γνώμη.
