Στο προσκήνιο της αναζήτησης μίας θεραπείας κατά του Covid-19, η χλωροκίνη και η υδροξυχλωροκίνη προκαλούν ελπίδα αλλά και ερωτήματα.
Για να δούμε πιο καθαρά την ομίχλη των πληροφοριών που κυκλοφορούν, απαντούμε εδώ σε ορισμένες ερωτήσεις που πιθανόν να έχετε.
Γιατί χλωροκίνη;
Η ιδέα της δοκιμής της χλωροκίνης είναι μια σταθερά μπροστά στις ιογενείς επιδημίες:
HIV / AIDS, γρίπη, chikungunya, δάγκειος πυρετός, Zika, Ebola… και επίσης το SARS και το MERS-CoV, που ανήκουν στη μεγάλη οικογένεια των κορωνοϊών.
Υπήρξε κάποιος ενθουσιασμός όταν οι Κινέζοι ερευνητές, μετά από in vitro δοκιμές, ανακοίνωσαν τον Φεβρουάριο ότι οι κλινικές δοκιμές έχουν δείξει ενθαρρυντικά αποτελέσματα για την υδροξυχλωροκίνη σε περίπου 100 ασθενείς Covid-19.
Αλλά εκτός από μια σύντομη προκαταρκτική δημοσίευση – δηλαδή πριν επικυρωθεί από μια επιστημονική επιτροπή – στο περιοδικό “Bioscience Trends” στις 19 Φεβρουαρίου, δεν δόθηκαν άλλες λεπτομέρειες.
Αυτό δεν εμπόδισε τον Didier Raoult τον λοιμωξιολόγο της Μασσαλίας να ανακοινώσει με ενθουσιασμό ότι αυτό το μόριο είναι η λύση.
Έλαβε την άδεια να διεξάγει τη δική του μελέτη το πρώτο 15νθήμερο του Μαρτίου, και προκάλεσε τον ενθουσιασμό των μέσων ενημέρωσης.
Ωστόσο, στις 6 Μαρτίου, μια άλλη κινεζική μελέτη δεν διαπίστωσε καμία διαφορά μεταξύ ασθενών σε υδροξυχλωροκίνη και την ομάδα ελέγχου. Αυτή τη φορά τα μέσα σιώπησαν!
Τι λέει η μελέτη του καθηγητή Raoult;
Η μελέτη σχετικά με τον συνδυασμό χρήσης υδροξυχλωροκίνης και αζιθρομυκίνης για τη θεραπεία του Covid-19 δημοσιεύθηκε στις 20 Μαρτίου στο “The International Journal of Antimicrobial Agents» και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι μετά από 6 ημέρες σε υδροξυχλωροκίνη (600 mg / ημέρα) το 70% των ασθενών δεν έχουν πλέον ιικό φορτίο (και το 100% των 6 ασθενών που έλαβαν επιπλέον και αζιθρομυκίνη), ενώ αυτό συνέβη μόνο στο 12,5% των 16 ασθενών της ομάδας ελέγχου.
Εξαιρετικά ενθαρρυντικά αποτελέσματα, αν η μελέτη δεν ήταν γεμάτη με παρατηρήσεις, καθιστώντας την αμφισβητουμένης εφαρμογής.
Η επιστημονική κοινότητα παρατήρησε λοιπόν ότι αυτή η ανοιχτή, μη τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή δεν ανταποκρίνεται στα διεθνή επιστημονικά πρότυπα, ότι ένας από τους 18 υπογράφοντες ήταν ο συντάκτης του περιοδικού που δημοσίευσε την μελέτη και αφορούσε μόνο 20 ασθενείς.
Ακόμη χειρότερα, τέσσερις ασθενείς αποκλείστηκαν – τρεις όταν μεταφέρθηκαν στην εντατική και ένας όταν πέθανε.
Η μέθοδος μέτρησης του ιικού φορτίου είναι επίσης αμφισβητήσιμη, όπως και η μεθοδολογία ένταξης ασθενών.
Επιπλέον, τα δημοσιευμένα αποτελέσματα δεν παρέχουν καμία πληροφορία σχετικά με την κλινική κατάσταση των ασθενών ή τη διάρκεια της παραμονής τους στο νοσοκομείο.
Παρ’ όλα ταύτα, οι υπογράφοντες της μελέτης ζητούν τη γενίκευση της θεραπείας σε όλους τους ασθενείς με Covid-19.
Ωστόσο, οι ειδικοί είναι επιφυλακτικοί:
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και η Αμερικάνικος Οργανισμός Φαρμάκων (FDA) εξηγούν ότι δεν υπάρχει τίποτα έγκυρο επιστημονικά που να επιβεβαιώνει ότι η υδροξυχλωροκίνη είναι αποτελεσματική στην καταπολέμηση Covid-19.
Σε κάθε περίπτωση, τα αποτελέσματα της ομάδας της Μασσαλίας είχαν το πλεονέκτημα να ανοίξουν τον δρόμο για περαιτέρω κλινικές δοκιμές.
Η χλωροκίνη και η υδροξυχλωροκίνη περιλαμβάνονται πλέον στη μεγάλη ευρωπαϊκή δοκιμή Discovery η οποία θα εξετάσει τέσσερις πιθανές θεραπείες σε 3.200 ασθενείς.
Ας περιμένουμε λοιπόν τα αποτελέσματα!
Χλωροκίνη ή υδροξυχλωροκίνη; Ποιες παρενέργειες;
Η χλωροκίνη και η υδροξυχλωροκίνη είναι χημικά παρόμοιες και έχουν κοινές ιδιότητες.
Αν και είναι γενικά καλά ανεκτά αυτά τα μόρια, έχουν κάποιες ανεπιθύμητες ενέργειες, οι οποίες εξαρτώνται κυρίως από τη δόση και εμφανίζονται πιο συχνά με χλωροκίνη από ό,τι με υδροξυχλωροκίνη.
Αυτές είναι κυρίως ναυτία, έμετος, διάρροια, κνησμός και εξανθήματα, αϋπνία, πονοκέφαλος.
Επίσης αντενδείκνυται, εξαιτίας του αυξημένου κινδύνου εμφάνισης καρδιακών προβλημάτων, σε συνδυασμό χορήγησης με σιταλοπράμη ή εσιταλοπράμη, δομπεριδόνη, υδροξυζίνη ή πιπερακίνη.
Χωρίς όμως να αντενδείκνυται ο συνδυασμός τους με την αζιθρομυκίνη (όπως στη δοκιμή του καθηγητή Raoult), είναι επίσης πιθανό να εκθέσει τους ασθενείς σε διαταραχές κοιλιακού ρυθμού.
Οι δοκιμές στην Κίνα και στην Ευρώπη περιλαμβάνουν τόσο χλωροκίνη όσο και υδροξυχλωροκίνη.
Το δοκίμιο του Pr Raoult περιλαμβάνει μόνο την HCQ.
Συνήθως, η χλωροκίνη χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει τα δύο μόρια, το ένα είναι το συνθετικό παράγωγο του άλλου, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε παρεξηγήσεις.