Πώς μπορούμε να διαδώσουμε συστάσεις για την υγεία σε έναν κόσμο γεμάτο πληροφορίες, με αλγόριθμους που δίνουν προτεραιότητα στο συναίσθημα, έναντι της ιατρικής που βασίζεται σε στοιχεία; Μέρος της απάντησης μπορεί να βρίσκεται στους επαγγελματίες υγείας.
Εμβόλια, διατροφή, προτάσεις για νέες θεραπείες, καθοδήγηση ευεξίας …: H υγεία βρίσκεται πολύ συχνά στο επίκεντρο της παραπληροφόρησης. Και η περασμένη πανδημία Covid-19 το έχει επιδεινώσει αυτό!
Κατά τη διάρκεια κρίσεων στον τομέα της υγείας, παρατηρούμε πάντα μια βαθιά μεταμόρφωση στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν με τις πληροφορίες. Από την Covid-19, οι άνθρωποι έχουν αποκτήσει μια ορισμένη κατανόηση της δυναμικής της πανδημίας και αυτή η συλλογική εμπειρία επηρεάζει τη συμπεριφορά τους. Οι αντιδράσεις τους είναι ταχύτερες, πιο έντονες, αλλά ίσως και πιο επικριτικές απέναντι στις επίσημες συστάσεις σε θέματα υγείας. Το πρόβλημα είναι ότι οι άνθρωποι αναζητούν πληροφορίες σε έναν κορεσμένο κόσμο, όπου η αλήθεια και το ψεύδος συνυπάρχουν και βροντοφωνάζουν ότι είναι και οι δύο αληθείς. Παράλληλα, οι αλγόριθμοι των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ενισχύουν τις δικές τους πεποιθήσεις.
Όταν η υγεία γίνεται γνώμη
Στα κοινωνικά δίκτυα οι μηχανισμοί μετατρέπουν τις επιστημονικές ή επαληθευμένες πληροφορίες σε αδύναμες ειδήσεις, υποβιβάζοντάς τες συχνά. Πρόκειται για ενισχυτές μιας διαταραχής πληροφοριών. Ο εμβολιασμός, η άρνηση ιατρικών θεραπειών… γίνονται πολιτισμικές σχέσεις, σχεδόν κοινωνικές ετικέτες. Η υγεία πολιτικοποιείται, ηθικοποιείται. Δυστυχώς είμαστε πολύ μακριά από τα πραγματικά δεδομένα.
Μεταξύ κρίσεων, είναι σημαντικό να δίνονται στους ανθρώπους τα εργαλεία για να έχουν πρόσβαση σε ακριβείς πληροφορίες, αλλά και να τους βοηθούμε να κατανοούν τα ζητήματα υγείας που διακυβεύονται. Είναι επιτακτική ανάγκη οι αρχές να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα, ειδικά τώρα που οι μηχανές γενετικής τεχνητής νοημοσύνης γίνονται όλο και πιο διαδεδομένες. Είναι απαραίτητο να ενισχυθεί – κάποιοι θα έλεγαν- η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης με τους πολίτες, ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι συστάσεις των ειδικών.
Ποια στρατηγική όμως θα πρέπει να υιοθετηθεί: η αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης ή η ευρεία διάδοση των σωστών πληροφοριών;
Αναμφισβήτητα πρέπει να αυξήσουμε την πρόσβαση σε επιστημονικές πληροφορίες. Υπάρχει μια στρατηγική που πρέπει να εφαρμόσουμε για να κατανοήσουμε πώς επικοινωνούμε στον 21ο αιώνα, τόσο εντός όσο και εκτός των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Και η επικοινωνία δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στους επιστήμονες. Μπορούν επίσης και οι επαγγελματίες υγείας όπως οι φαρμακοποιοί και οι ιατροί να διαδίδουν τη σωστή πληροφόρηση από τα δικά τους μέσα γιατί έχουν την εμπιστοσύνη του κοινού.
