Τα άτομα που κοιμούνται άσχημα είναι πιο πιθανό από άλλα να έχουν εγκεφάλους που φαίνονται μεγαλύτεροι από την πραγματική τους ηλικία. Αυτό προκύπτει από μια ολοκληρωμένη μελέτη εγκεφαλικής απεικόνισης του Karolinska Institutet, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό eBioMedicine. Η αυξημένη φλεγμονή στο σώμα μπορεί να εξηγήσει εν μέρει αυτή τη συσχέτιση.
Ο κακός ύπνος έχει συνδεθεί με την άνοια, αλλά δεν είναι σαφές εάν οι ανθυγιεινές συνήθειες ύπνου συμβάλλουν στην ανάπτυξη της άνοιας ή εάν αποτελούν μάλλον πρώιμα συμπτώματα της νόσου. Σε μια νέα μελέτη, ερευνητές του Karolinska Institutet διερεύνησαν τη σχέση μεταξύ των χαρακτηριστικών του ύπνου και της ηλικίας που φαίνεται να έχει ο εγκέφαλος σε σχέση με τη χρονολογική του ηλικία.
Η μελέτη περιλαμβάνει 27.500 άτομα μέσης και προχωρημένης ηλικίας από το UK Biobank που υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία (MRI) του εγκεφάλου. Χρησιμοποιώντας μηχανική μάθηση, οι ερευνητές υπολόγισαν τη βιολογική ηλικία του εγκεφάλου με βάση πάνω από χίλιους φαινοτύπους MRI του εγκεφάλου.
Χαμηλού βαθμού φλεγμονή
Η ποιότητα του ύπνου των συμμετεχόντων βαθμολογήθηκε με βάση πέντε αυτοαναφερόμενους παράγοντες: χρονοτύπος (είναι πρωινός/βραδινός τύπος), διάρκεια ύπνου, αϋπνία, ροχαλητό και υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας. Στη συνέχεια, χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: υγιής (≥4 βαθμοί), ενδιάμεσος (2-3 βαθμοί) ή κακός (≤1 βαθμός) ύπνος.
«Το χάσμα μεταξύ της ηλικίας του εγκεφάλου και της χρονολογικής ηλικίας διευρύνθηκε κατά περίπου έξι μήνες για κάθε μείωση κατά 1 βαθμό στη βαθμολογία υγιούς ύπνου», εξηγεί η Abigail Dove, ερευνήτρια στο Τμήμα Νευροβιολογίας, Επιστημών Φροντίδας και Κοινωνίας του Karolinska Institutet, η οποία ηγήθηκε της μελέτης. «Τα άτομα με κακή ποιότητα ύπνου είχαν εγκεφάλους που φαινόταν κατά μέσο όρο ένα έτος μεγαλύτεροι από την πραγματική τους ηλικία».
Για να κατανοήσουν πώς ο κακός ύπνος μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλο, οι ερευνητές εξέτασαν επίσης τα επίπεδα χαμηλού βαθμού φλεγμονής στο σώμα. Διαπίστωσαν ότι η φλεγμονή μπορούσε να εξηγήσει λίγο περισσότερο από το 10% της σχέσης μεταξύ κακού ύπνου και μεγαλύτερης ηλικίας του εγκεφάλου.
«Τα ευρήματά μας παρέχουν στοιχεία ότι ο κακός ύπνος μπορεί να συμβάλλει στην επιτάχυνση της γήρανσης του εγκεφάλου και υποδεικνύουν τη φλεγμονή ως έναν από τους υποκείμενους μηχανισμούς», λέει η Abigail Dove. «Δεδομένου ότι ο ύπνος είναι τροποποιήσιμος, μπορεί να είναι δυνατό να προληφθεί η επιταχυνόμενη γήρανση του εγκεφάλου και ίσως ακόμη και η γνωστική παρακμή μέσω ενός πιο υγιούς ύπνου».
Διάφορες πιθανές εξηγήσεις
Άλλοι πιθανοί μηχανισμοί που θα μπορούσαν να εξηγήσουν τη συσχέτιση είναι οι αρνητικές επιπτώσεις στο σύστημα απομάκρυνσης των αποβλήτων του εγκεφάλου, το οποίο είναι ενεργό κυρίως κατά τη διάρκεια του ύπνου, ή το γεγονός ότι ο κακός ύπνος επηρεάζει την καρδιαγγειακή υγεία, η οποία με τη σειρά της μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στον εγκέφαλο.
Οι συμμετέχοντες στο UK Biobank είναι πιο υγιείς από τον γενικό πληθυσμό του Ηνωμένου Βασιλείου, γεγονός που θα μπορούσε να περιορίσει τη γενικευσιμότητα των ευρημάτων. Ένας άλλος περιορισμός της μελέτης είναι ότι τα αποτελέσματα βασίζονται σε αυτοαναφερόμενο ύπνο.
Πηγή: sciencedaily.com
