Τι είναι αυτό που θα σας ξεχωρίσει και θα σας κάνει τον ιδανικό γιατρό;
Φυσικά, σαν γιατροί βλέπετε τους ασθενείς σας ως ανθρώπους, και όχι σαν ένα απλά περιστατικά.
Εκτός από αυτό όμως, είναι σημαντικό να συναισθάνεσθε τους ασθενείς σας και να σχηματίζετε πραγματικές σχέσεις μαζί τους.
Αν το πετύχετε αυτό, θα καταφέρετε την μέγιστη συμμόρφωση του ασθενούς στη θεραπεία.
Βέβαια το σύστημα της ιατρικής εκπαίδευσης φαίνεται να σας πιέζει προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Σαν γιατροί “αποστραγγίζεστε” συναισθηματικά και δεν μπορείτε να συνδεθείτε με τους ασθενείς σας.
Πότε χάνεται η ενσυναίσθηση;
Η ενσυναίσθηση φαίνεται να μειώνεται κατά τη διάρκεια των εκπαιδευτικών ετών της ιατρικής σχολής και συνεχίζει να μειώνεται σημαντικά κατά την είσοδο στην κλινική με την αυξημένη επαφή με τους ασθενείς.
Αυτό είναι ένα θέμα.
Το ερώτημα είναι, πως μπορούμε να το διορθώσουμε;
Αν δούμε την μεγαλύτερη εικόνα, υπάρχει μία διαδεδομένη τάση για συρρίκνωση της ενσυναίσθησης των ανθρώπων εν γένει. Παρόλ΄αυτά, για να ξανακερδηθεί η ενσυναίσθηση, ο κυριότερος ρόλος είναι αυτός των εκπαιδευόμενων γιατρών.
Αυτή η ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια, σημαίνει ότι έρευνες που εξετάζουν τη βελτίωση των συναισθηματικών καταστάσεων του ιατρικού προσωπικού, μπορούν να προσφέρουν σημαντική βοήθεια για ένα πρόβλημα που αφορά τον πληθυσμό στο σύνολό του.
Πολλοί έχουν επιχειρήσει να αυξήσουν την ενσυναίσθηση των εκπαιδευόμενων γιατρών με απλές μεθόδους.
Για παράδειγμα, η ενσυναισθητική ακρόαση αναδεικνύεται από τον αυτοσχεδιασμό και σε αυτό το πλαίσιο τα άτομα γίνονται πιο προσεκτικά στις λέξεις που λένε και στα συναισθήματα που προκαλούν.
Επίσης δημοφιλείς επιλογές που γενικά φαίνονται αποτελεσματικές στην καλλιέργεια της ενσυναίσθησης είναι τα διαπροσωπικά εργαστήρια δεξιοτήτων επικοινωνίας.
Επιπροσθέτως, οι τεχνικές διαχείρισης του άγχους φαίνεται να βελτιώνουν την ενσυναίσθηση.
Οι προαναφερθείσες μέθοδοι, αν και μάλλον εμπειρικές, μας κάνουν αισιόδοξους ότι η ενσυναίσθηση μπορεί να υπάρξει εκ νέου.
Οι περισσότερες από αυτές τις μεθόδους υπογραμμίζουν την αξία του να βάζουμε τους εαυτούς μας στη θέση του άλλου ή να εξετάζουμε την συμπεριφορά μας από διαφορετική οπτική γωνία.
Ο στόχος των ασκήσεων ευαισθητοποίησης, είναι το να κάνουμε ένα βήμα πίσω για να παρατηρήσουμε τις ενέργειές μας απέναντι στους άλλους.
Το ιατρικό επάγγελμα περικλείει την βαθιά επιθυμία και ανάγκη του ανθρώπου να βοηθάει τους άλλους, αρχή που ενσωματώνεται στην έννοια της ενσυναίσθησης η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στην παροχή μιας καλύτερης φροντίδας των ασθενών.
Προκύπτει λοιπόν ένα εύλογο ερώτημα: Γιατί χάνεται η ενσυναίσθηση κάνοντας ένα επάγγελμα που φαίνεται να καθιστά αυτή την ικανότητα μία αναγκαιότητα;
Υπάρχει ανάγκη για μια ειλικρινή, συστηματική συζήτηση για το πώς προκύπτουν ψυχολογικά ζητήματα στους ασκούμενους ιατρούς.
Σε αυτό το σημείο, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός της μείωσης της ενσυναίσθησης στους ασκούμενους ιατρούς, και το ότι η αγωνία τους είναι καθοριστικός παράγοντας υποχώρησής της, κάτι που μπορεί να θεωρηθεί ως μηχανισμός αντιμετώπισης διαφόρων παραγόντων άγχους.
Το άγχος αυτό σημαίνει εξάντληση, χαμηλή ποιότητα ζωής και κατάθλιψη. Είναι αξιοσημείωτο ότι όταν συνδυάζονται αυτοί οι παράγοντες, το αποτέλεσμα είναι η χαμηλή ενσυναίσθηση και η χειρότερη φροντίδα των ασθενών.
Αντίθετα παρεμβάσεις που αναπτύσσουν την ενσυναίσθηση, παρόμοιες με εκείνες που περιγράφονται παραπάνω, είναι ένα βήμα προς μια θετική κατεύθυνση.
Πρέπει συνεπώς να αντιμετωπιστεί η πρόληψη της απώλειας της ενσυναίσθησης ,μέσω συστηματικής αξιολόγησης της ιατρικής εκπαίδευσης.
Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχει μια άλλη παρέμβαση για τη βελτίωση της ενσυναίσθησης των ιατρών.
Παρόλο που η ιατρική εκπαίδευση ευνοεί μια νοοτροπία νικητή σε όλη την εκπαίδευση του γιατρού, δεν αφήνει χώρο για την ανάπτυξη περισσότερης ενσυναίσθησης.
Δημιουργήστε αυτό το χώρο και μία κοινότητα όπου προωθείται η αμοιβαία συμπόνια και κατανόηση από την αρχή, και θα μπορέσετε να αφήσετε στην άκρη τον δικό σας εγωισμό και να επικεντρωθείτε στην βελτίωση της φροντίδας των ασθενών.
Σε αυτό το περιβάλλον, θα έχετε ευκαιρίες να αποφύγετε την βαθιά απομόνωση και την αίσθηση προσωπικής αποτυχίας που προκύπτει από την ανάγκη να είστε αλάνθαστος.
Σαν άτομα, είμαστε συνήθως ανταγωνιστικοί μεταξύ μας σε κάθε χώρο και το ίδιο συμβαίνει και στον ιατρικό κλάδο.
Όλοι αγωνιζόμαστε, αλλά θέλουμε σε μεγάλο βαθμό να το κάνουμε μυστικά.
Η ενσυναίσθηση όμως έχει να κάνει με τη σχέση μας με τους άλλους, και δεν μπορούμε να την βελτιώσουμε, αν δεν είμαστε πρόθυμοι να πούμε την αλήθεια στον εαυτό μας.