Η όλη πορεία της ιατρικής επιμόρφωσης και της φροντίδας του ασθενή έχει κτίσει μια κουλτούρα “γνώσης” στους γιατρούς.
Η όλη ιατρική εκπαίδευση αποσκοπεί στην εκτίμηση και τον προγραμματισμό της πορείας του ασθενή, όπου ο γιατρός με τη γνώση του λαμβάνει αποφάσεις.
Αλλά έχουμε πάντα τις κατάλληλες απαντήσεις σε όλες τις περιπτώσεις;
Υπάρχουν μόνο δύο φορές στην ιατρική σας καριέρα που μπορείτε να πείτε, “δεν γνωρίζω”, και οι συνέπειες από αυτό είναι πολύ διαφορετικές.
Η πρώτη είναι όταν είστε φοιτητής ιατρικής.
Ένας πολύ ευρέως αποδεκτός κανόνας μεταξύ των φοιτητών ιατρικής, είναι ότι ποτέ δεν θέλουν να το παραδεχθούν, παρ’ όλο που μπορεί να το σκέφτονται.
Αναγνωρίζοντας την έλλειψη πλήρους γνώσης σε αυτό το στάδιο υποδηλώνει την αδυναμία να εμπλακεί κάποιος σε κριτική σκέψη, για να κάνει μια διαφορική διάγνωση και ένα θεραπευτικό πλάνο.
Τη δεύτερη φορά που μπορεί να πει ένας γιατρός “δεν γνωρίζω” είναι όταν συνεργάζεται με ανώτερους επαγγελματίες υγείας, με πολλά χρόνια πρακτικής και εμπειρίας.
Αυτή η δήλωση σε αυτή την περίπτωση, λέγεται “σοφία”.
Έχοντας μια καριέρα στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, δείχνετε ότι δεν υπάρχει βάσιμη απάντηση στο τρέχον θέμα και ο συγκεκριμένος ασθενής δεν θα επωφεληθεί αν ακολουθήσει περαιτέρω θεραπείες.
Ένας άλλος πιθανός λόγος για να πείτε “δεν γνωρίζω” μπορεί να σχετίζεται με μια μεγαλύτερη αίσθηση ελευθερίας των προσδοκιών των ασθενών και της πίεσης που δέχεται ένα γιατρός, να απαντήσει σε μια αμφίβολη περίπτωση.
Οι προσδοκίες αυτές είναι προφανείς όταν οι ασθενείς διερευνούν τους γιατρούς στο Google.
Συχνά, μπορεί να δούμε κακές κριτικές από ασθενείς που ισχυριζονται ότι “ο Δρ. X δεν έκανε τίποτα για μένα “ή ” ο Δρ. Ψ με έκανε να περιμένω 45 λεπτά για να μου πει τελικά ότι δεν μπορούσε να με βοηθήσει”.
Ζούμε σε μια εποχή εμπορευματοποίησης της ιατρικής, όπου ο γιατρός οφείλει να παρέχει μια σωστή υπηρεσία, διαφορετικά θα έχει επιπτώσεις με κριτικές στα ψηφιακά μέσα.
Οι πιο έμπειροι και ηλικιωμένοι γιατροί συχνά δεν επηρεάζονται από αυτό, δεδομένου ότι είχαν γενικά τον χρόνο να αναπτύξουν μια βάση ασθενών που χτίστηκε, σε μεγάλο βαθμό, πριν από την ανάπτυξη του Διαδικτύου και έχουν αναπτύξει μια μακροχρόνια σχέση μαζί τους.
Μια άλλη ενδιαφέρουσα σκέψη είναι ότι ίσως δεν υπάρχει αρκετός ο χρόνος κατά την επικοινωνία με τον ασθενή, αναλύοντας όλο το ιστορικό και τη σειρά των εξετάσεων, για να επεξηγήσει ο γιατρός εκτενώς γιατί δεν γνωρίζει την απάντηση σε κάποιο πρόβλημα και δεν μπορεί να κάνει τίποτε.
Συνεπώς, στην περίπτωση αυτή, η επικοινωνία είναι καθοριστική για τον ασθενή.
Πολλοί ασθενείς περιμένουν αρκετά για να δουν ένα εξέχοντα ιατρό και συχνά συλλέγουν τις περισσότερες πληροφορίες από έναν ειδικευόμενο ή ένα πιο νέο ιατρό.
Συχνά, μπορεί να τους φαίνεται ότι ο γιατρός τους δεν ασχολήθηκε αρκετά με το πρόβλημά τους και τις ανησυχίες τους.
Αντίθετα, πολλοί ηλικιωμένοι και έμπειροι γιατροί συχνά καταφέρνουν να κερδίσουν περισσότερα από τον χρόνο τους, επικοινωνώντας σημαντικά ζητήματα σε συμπιεσμένο χρόνο.
Η σοφία αποκτάται συνήθως με την ηλικία, ενώ η φήμη συχνά προηγείται.
Καθώς κάποιος γιατρός γίνεται πιο έμπειρος, είναι προφανές ότι ο ασθενής τείνει να έχει την πεποίθηση ότι, αφού ο εξέχων γιατρός που είναι απέναντι του δεν γνωρίζει την απάντηση στο πρόβλημά του, κανένας άλλος δεν την γνωρίζει.
Ίσως δε, τις περισσότερες φορές, αυτός είναι ο γιατρός που επισκέφτηκε για μια “δεύτερη γνώμη”.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ιατροί όλων των βαθμίδων που είναι άνετοι με την επικοινωνία, σε περιπτώσεις αβεβαιότητας και αδιεξόδου στη θεραπεία.
Μακροπρόθεσμα, οι περιττές παραπομπές ή η διαχείριση της πάθησης κοστίζουν χρόνο και χρήμα στους ασθενείς και είναι ενδιαφέρον να διερευνηθούν οι επιπτώσεις της μη ύπαρξης απάντησης στην ιατρική.
Παράλληλα όμως, είναι και ανθρώπινο να προσφέρεται μια αίσθηση ελπίδας στους άλλους, αν και υπάρχουν οφέλη και κόστος που συνδέονται με αυτό και πολύπλοκοι συστημικοί παράγοντες, στο πλαίσιο του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης.
