Πέρα από τη βελτίωση της υποστηρικτικής αγωγής, παραμένουν υπό διερεύνηση ειδικές θεραπείες για τη λοίμωξη COVID-19.
Μεταξύ αυτών, η χορήγηση πλάσματος από αναρρώσαντες φαίνεται ότι δεν είναι αποτελεσματική όταν πραγματοποιείται κατά την όψιμη φάση της νόσου.
Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), Ευάγγελος Τέρπος, Γιάννης Ντάνασης, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Μαρία Γαβριατοπούλου και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα αποτελέσματα της σχετικής μελέτης των R.Libster και συνεργατών που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση “The New England Journal of Medicine” (N Engl J Med 2021; 384:610-618).
Οι ερευνητές πραγματοποιήσαν μια τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη χορήγησης πλάσματος από αναρρώσαντες με υψηλούς τίτλους IgG αντισωμάτων έναντι του SARS-CoV-2 στην Αργεντινή μεταξύ 4 Ιουνίου και 25 Οκτωβρίου 2020.
Το πλάσμα χορηγήθηκε σε ηλικιωμένους ασθενείς εντός 72 ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων ήπιας λοίμωξης COVID-19.
Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο της μελέτης ήταν η σοβαρή αναπνευστική νόσος, οριζόμενη ως ταχύπνοια με πάνω από 29 αναπνοές το λεπτό ή/και κορεσμό οξυγόνου κάτω από 93% στον ατμοσφαιρικό αέρα.
Συνολικά συμπεριελήφθησαν και τυχαιοποιήθηκαν 160 ασθενείς με COVID-19. Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν τα 77.2 (±8.6) έτη και το 62% ήταν γυναίκες.
Συνολικά 72 ασθενείς (45%) είχαν ηλικία 65-74 έτη και τουλάχιστον 1 συμπαραμαρτούν νόσημα, ενώ 88 (55%) είχαν ηλικία 75 έτη ή μεγαλύτερη.
Σοβαρή αναπνευστική νόσος παρατηρήθηκε σε 13 από τους 80 ασθενείς (16%) που έλαβαν πλάσμα από αναρρώσαντες και σε 25 από τους 80 (31%) που έλαβαν εικονικό φάρμακο.
O σχετικός κίνδυνος υπολογίστηκε στο 0.52 (95% όρια αξιοπιστίας 0.29-0.94, p=0.03 στατιστικά σημαντικό), δηλαδή η χορήγηση πλάσματος από αναρρώσαντες οδήγησε σε σημαντική μείωση κατά 48% του κινδύνου σοβαρής αναπνευστικής νόσου σε ηλικιωμένους ασθενείς με ήπια COVID-19.
Μια περαιτέρω ανάλυση ευαισθησίας, στην οποία αποκλείστηκαν 6 ασθενείς που εμφάνισαν σοβαρή αναπνευστική νόσο πριν λάβουν πλάσμα ή εικονικό φάρμακο, έδειξε μείωση του κινδύνου σοβαρής αναπνευστικής νόσου κατά 60% με τη χορήγηση πλάσματος.
Επιπλέον, προσδιορίστηκε ότι χρειαζόταν η θεραπεία 7 ασθενών με πλάσμα για να αποτραπεί 1 σοβαρή αναπνευστική νόσος COVID-19 (number needed to treat).
Αξίζει να σημειωθεί ότι ασθενείς που έλαβαν πλάσμα με τίτλους IgG αντισωμάτων έναντι του SARS-CoV-2 πάνω από 1:3200 είχαν σημαντικά μεγαλύτερη μείωση του κινδύνου σοβαρής νόσου κατά 73.3% συγκριτικά με όσους έλαβαν εικονικό φάρμακο, ενώ χρειαζόταν η θεραπεία 4 ασθενών για την πρόληψη 1 επεισοδίου σοβαρής αναπνευστικής νόσου COVID-19.
Οι ασθενείς που έλαβαν πλάσμα αναρρωσάντων δεν εμφάνισαν επιπλέον ανεπιθύμητες ενέργειες συγκριτικά με τους ασθενείς που έλαβαν εικονικό φάρμακο.
Συμπερασματικά, η έγκαιρη χορήγηση πλάσματος από αναρρώσαντες με υψηλούς τίτλους αντισωμάτων σε ηλικιωμένους ασθενείς με ήπια νόσο COVID-19 μείωσε την πιθανότητα εξέλιξης σε σοβαρή νόσο.