Με την πρόσφατη μείωση του βασικού επιτκίου καταθέσεων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) στο -0,5%, αυξάνεται η πίεση, που δέχεται ο τραπεζικός κλάδος.
Η ΕΚΤ αναμένεται να προχωρήσει και σε νέα μείωση του επιτοκίου καταθέσεων μέχρι το τέλος του 2019, γεγονός που θα επιφέρει ακόμη μεγαλύτερη μείωση του επιτοκίου Euribor (Euro Interbank Offered Rate – Διατραπεζικό Επιτόκιο Καταθέσεων σε Ευρώ), βάσει του οποίου διαμορφώνεται το επιτόκιο πολλών δανείων.
Η πρώτη φορά που τα επιτόκια πέρασαν σε αρνητικό έδαφος ήταν τον Ιούνιο του 2014 με στόχο να δοθεί κίνητρο στις τράπεζες να ρίξουν περισσότερο χρήμα στην πραγματική οικονομία, ώστε να τονωθεί η οικονομική δραστηριότητα, αντί να φυλάνε το πλεόνασμα ρευστότητάς τους στην κεντρική τράπεζα.
Αυτό όμως μείωσε την κερδοφορία των τραπεζών, οι οποίες διακρατούν συνολικά διαθέσιμα ύψους 1,9 τρισ. ευρώ προκειμένου να πληρούν τους κανονισμούς που ισχύουν μετά την κρίση.
Η μέση Απόδοση Ιδίων Κεφαλαίων (RoE) των ευρωπαϊκών τραπεζών κινείται μόλις στο επίπεδο του 6%, πολύ κάτω από το υπολογιζόμενο Κόστος Ιδίων Κεφαλαίων (11%) και μετά βίας στο μισό της αντίστοιχης απόδοσης των αμερικανικών ανταγωνιστικών τραπεζών.
Με τη μείωση των επιτοκίων, η ΕΚΤ ουσιαστικά μειώνει τη δομική κερδοφορία των τραπεζών και ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορούν να το αντιμετωπίσουν αυτό οι τράπεζες είναι να γίνουν πιο ανταγωνιστικές σε επίπεδο κόστους και να προχωρήσουν σε συγχωνεύσεις και εξαγορές.
Στην Ευρώπη, πολλές τράπεζες περνούν ήδη ένα μέρος τουλάχιστον των αρνητικών επιτοκίων σε εταιρείες και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Στην Ελβετία, η UBS και η Credit Suisse χρεώνουν τους πιο εύπορους πελάτες τους για τις καταθέσεις που έχουν σε ελβετικό φράγκο και ευρώ.
Ωστόσο, καμία τράπεζα δεν έχει τολμήσει μέχρι στιγμής να χρεώσει αρνητικό επιτόκιο σε απλούς πελάτες λιανικής, μια κίνηση που πολλοί φοβούνται ότι θα μπορούσε να «διώξει» πελάτες, είτε προς άλλες, φθηνότερες τράπεζες είτε και εντελώς εκτός τραπεζικού συστήματος.
Οι τράπεζες που θα υποστούν το μεγαλύτερο πλήγμα στην Ευρώπη από τα αρνητικά επιτόκια είναι οι γερμανικές, οι οποίες και έχουν περίπου 30% του συνόλου των καταθέσεων που υπερβαίνουν το υποχρεωτικό όριο για τις καταθέσεις στην ΕΚΤ.
Ιωάννης – Ευάγγελος Χαραμής
Χαραμή ΑΕ
www.Medicalmanage.gr
