Ως ιατροί γνωρίζετε τις ειδικές συνθήκες μιας παθολογικής κατάστασης και οφείλετε παράλληλα να εστιάζετε στις ανάγκες του κάθε ασθενή ξεχωριστά, καθώς και ο ίδιος ο ασθενής αναμένει τη στήριξή σας.
Παρά τις εξελίξεις στην ιατρική, κάποιες παθολογικές καταστάσεις δημιουργούν αβεβαιότητα σε σχέση με την πρόγνωση, την αποτελεσματικότητα της θεραπείας και κάποιες φορές ακόμα και με τη διάγνωση, γι’ αυτό καλό είναι να χτίζετε μια σχέση εμπιστοσύνης και ειλικρίνειας με τον ασθενή σας.
Προσφέρετε ανακούφιση και υποστήριξη στους ασθενείς
Ανακούφιση: Είτε πρόκειται για τους ίδιους τους ασθενείς, είτε για τους συγγενείς, τους φροντιστές ή άλλους επαγγελματίες υγείας, η αβεβαιότητα δημιουργεί μία δυσάρεστη κατάσταση συχνά δύσκολη να αντιμετωπιστεί.
Σε μία τέτοια συνθήκη, η αναγνώριση και μόνο από μέρους του ιατρού, ότι πρόκειται για μία αβέβαιη κατάσταση είναι ανακουφιστική και υποστηρικτική.
Υποστήριξη: Διαβεβαιώστε τον ασθενή ότι είστε σε θέση να αναζητήσετε λύσεις για τα συμπτώματα της νόσου ή τις παρενέργειες της φαρμακευτικής αγωγής ή άλλων θεραπευτικών μέτρων.
Είναι καλύτερο από το να υποδηλώνει κανείς ότι μια θεραπεία είναι γνωστή, χωρίς πρόβλεψη των ανεπιθύμητων ενεργειών, θέτοντας έτσι υπό αμφισβήτηση την εμπιστοσύνη του ασθενούς, όταν αυτές ανακύψουν.
Συνεργαστείτε με τον ασθενή
Ο ασθενής, παρά την άγνοια των λεπτομερειών της νόσου του, γνωρίζει πολύ καλά πως νιώθει και οφείλετε να τον ακούσετε προσεκτικά και να διερευνήσετε τη συμπτωματολογία του.
Σε συνεργασία μαζί του, θα μπορέσετε να καταλάβετε την πορεία της νόσου, να αξιολογήσετε την αποτελεσματικότητα της ακολουθούμενης φαρμακευτικής αγωγής και να είστε σε εγρήγορση για την εμφάνιση τυχόν ανεπιθύμητων ενεργειών.
Δημιουργήστε μια σχέση εμπιστοσύνης
Ο ιατρός οφείλει να κατανοήσει τον τρόπο που ο κάθε ασθενής αντιλαμβάνεται την αρρώστια, με βάση τις εμπειρίες και τις προσδοκίες του, και να του επεξηγήσει το πρόβλημα παιδαγωγικά από την οπτική του ασθενή και με βάση την εκπαίδευσή του.
Σε κάθε είδους ανθρώπινη διάδραση, το αποτέλεσμα που προκύπτει είναι κοινή ευθύνη και των δύο συμμετεχόντων σε αυτήν.
Όσον αφορά, όμως τους επαγγελματίες υγείας, η ευθύνη αυτού που δίνει πληροφόρηση για πολύ σημαντικά και μερικές φορές καθοριστικά για την ίδια τη ζωή θέματα, είναι πολύ μεγαλύτερη.
Εγκαθίδρυση θεραπευτικής συμμαχίας
Η τεχνολογική πρόοδος και η συνεχής ανάπτυξη νέων, σύγχρονων διαγνωστικών μεθόδων, σε συνδυασμό με την ολοένα αυξανόμενη χρήση προληπτικών παρεμβάσεων προσυμπτωματικού ελέγχου, οδηγούν σε διαρκή αύξηση των νέων διαγνώσεων για σοβαρά νοσήματα.
Παρά το γεγονός ότι η ανακοίνωση της διάγνωσης σηματοδοτεί την αρχή της θεραπείας, ωστόσο θα χρειαστεί χρόνος ώστε ο ασθενής να αποδεχτεί και να κατανοήσει πλήρως αυτό που του συμβαίνει.
5 ψυχολογικα στάδια από τα οποία περνά διαδοχικά ο λαμβάνων τη δυσάρεστη είδηση και τα επονομάζει ως κύκλο θλίψης.
– Στάδιο 1ο: Άρνηση: Προσπάθεια να αποφύγει το αναπόφευκτο.
– Στάδιο 2ο: Θυμός ή Οργή: Αιφνίδια έκφραση των συσσωρευμένων συναισθημάτων, συγκίνηση, απογοήτευση και ξεσπάσματα οργής.
– Στάδιο 3ο: Διαπραγμάτευση: Αναζητώντας μάταια μία διέξοδο.
– Στάδιο 4ο: Κατάθλιψη: Συνειδητοποίηση του αναπόφευκτου και ψυχολογική κατάρρευση.
– Στάδιο 5ο: Αποδοχή: Προσπάθεια να προχωρήσει μπροστά.
Εκτίμηση της αντίληψης του ασθενή σχετικά με τη νόσο και τις θεραπευτικές επιλογές
Η επιθυμία για ενημέρωση ποικίλλει από ασθενή σε ασθενή, καθώς κάποιοι επιθυμούν ενδελεχή ενημέρωση για τη διάγνωση, την πρόγνωση και όλες τις τεχνικές λεπτομέρειες της πάθησής τους, ενώ κάποιοι άλλοι το αποφεύγουν.
Συνιστάται η πληροφορία να δίνεται σε μικρές δόσεις, ώστε να μπορεί ο ασθενής να την αφομοιώνει, και σε γλώσσα κατανοητή και σαφή, χωρίς εξεζητημένη ιατρική ορολογία, φροντίζοντας πάντα να βεβαιωθείτε πως ο ασθενής έχει κατανοήσει την προσφερόμενη πληροφορία.
Η συναισθηματική αντίδραση κατά την ανακοίνωση της δυσάρεστης είδησης διαφέρει από ασθενή σε ασθενή και μπορεί να περιλαμβάνει: σιωπή, εσωστρέφεια, δυσπιστία, άρνηση, αποδοκιμασία, κλάμα, θλίψη, θρήνο, θυμό, απομόνωση, κατάπληξη, αδυναμία να αντιδράσει ή συνδυασμό των ανωτέρω.
Ερωτήσεις σχετικά με την πρόγνωση
Οι ασθενείς που έχουν ένα ξεκάθαρο θεραπευτικό πλάνο για το μέλλον, τείνουν να νιώθουν λιγότερο ανήσυχοι και βιώνουν σε μικρότερο βαθμό τη σχετική αβεβαιότητα.
Γι’ αυτό και ο ρόλος του ιατρού πρέπει να είναι ξεκάθαρος, παιδαγωγικός και καθοδηγητικός, προκειμένου ο ασθενής να μην χαθεί στην παραπληροφόρηση του διαδικτύου και των μέσων ενημέρωσης.
Η επιστροφή στο σπίτι μετά από νοσηλεία
Η επιστροφή στο σπίτι μετά από νοσηλεία μπορεί να βιωθεί από τον ασθενή ως ένα αγχωτικό γεγονός, εφόσον έχει συνδέσει το νοσοκομείο ως ένα ασφαλές μέρος, όπου νιώθει ότι προστατεύεται η υγεία του.
Ωστόσο, είναι αναγκαίο να ενημερώνετε τον ασθενή ότι όλα τα μέλη της θεραπευτικής ομάδας, όπως νοσηλευτές, φυσικοθεραπευτές, φαρμακοποιοί, αλλά και εσείς, οι ιατροί, συνεισφέρετε ο καθένας με τον δικό του μοναδικό τρόπο στη θεραπεία και στην αποκατάσταση της υγείας του.
Το δικαίωμα του ασθενή να είναι ενημερωμένος για την υγεία του
Η διάγνωση μιας δύσκολης πάθησης επηρεάζει, όχι μόνο τον ασθενή, αλλά και τη δομή της οικογένειάς του, όπως και την οικογενειακή ισορροπία.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η οικογένεια του ασθενή, σε μια προσπάθεια να τον προστατεύσει από τα έντονα συναισθήματα της απογοήτευσης, ζητά από τον θεράποντα γιατρό να μην αποκαλύψει την αλήθεια στον ασθενή.
Οι περισσότεροι επαγγελματίες υγείας υποστηρίζουν όμως ότι οι ασθενείς πρέπει να γνωρίζουν όλη την αλήθεια.
