Η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια της χορήγησης πλάσματος αναρρωσάντων από τη λοίμωξη COVID-19 βρίσκεται υπό διερεύνηση από πολλές ερευνητικές ομάδες παγκοσμίως.
Το πλάσμα είναι το ακυτταρικό μέρος του αίματος που δεν περιέχει κύτταρα, αλλά περιέχει αντισώματα, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που στρέφονται ειδικά έναντι του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2.
Αυτά τα αντισώματα όταν μεταγγίζονται σε ασθενείς που έχουν μολυνθεί από SARS-CoV-2 στρέφονται ειδικά εναντίον του κορωνοϊού και καταστέλλουν τον ιικό πολλαπλασιασμό.
Έτσι, ο ανθρώπινος οργανισμός κερδίζει χρόνο ώστε να μπορέσει να δημιουργήσει τα δικά του αντισώματα.
Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) Ιωάννης Ντάνασης, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Ευάγγελος Τέρπος και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ, https://mdimop.gr/covid19/) συνοψίζουν τα σημαντικότερα ευρήματα σχετικής μελέτης.
Οι S.T.H.Liu και συνεργάτες (S. T. H. Liu et al. Convalescent plasma treatment of severe COVID-19: a propensity score–matched control study. Nature Medicine. 15 SEP 2020) πραγματοποίησαν μια αναδρομική ανάλυση προκειμένου να αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητα της χορήγησης πλάσματος από αναρρώσαντες σε 39 ασθενείς με σοβαρή ή/και απειλητική για τη ζωή νόσο COVID-19 στο νοσοκομείο The Mount Sinai Hospital στη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ.
Τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν με ασθενείς με COVID-19 που δεν έλαβαν πλάσμα από αναρρώσαντες και είχαν την ίδια διάρκεια συμπτωμάτων πριν την εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Οι θεραπευτικές αγωγές που εφαρμόστηκαν ήταν οι ίδιες και στις δύο ομάδες ασθενών, εκτός από το γεγονός ότι περισσότεροι ασθενείς που έλαβαν πλάσμα έλαβαν επίσης και αντιπηκτική αγωγή.
Οι ανάγκες σε συμπληρωματικό οξυγόνο την 14η ημέρα μετά τη χορήγηση πλάσματος αυξήθηκαν στο 17.9% των ασθενών συγκριτικά με το 28.2% των ασθενών που δεν έλαβαν πλάσμα.
Η επιβίωση επίσης βελτιώθηκε κατά 66% στους ασθενείς που έλαβαν πλάσμα συγκριτικά με όσους δεν έλαβαν, τόσο στη μονοπαραγοντική όσο και στην πολυπαραγοντική ανάλυση που έλαβε υπόψη την ανάγκη για μηχανικό αερισμό, τη χρήση κορτικοστεροειδών, αζιθρομυκίνης, αντιικών και αναστολέων ιντερλευκίνης 6.
Συμπερασματικά, οι συγγραφείς καταλήγουν ότι η χορήγηση πλάσματος από αναρρώσαντες σε ασθενείς με νόσο COVID-19 είναι αποτελεσματική και ασφαλής.
Ωστόσο, απαιτούνται δεδομένα από καλά σχεδιασμένες τυχαιοποιημένες μελέτες προκειμένου να καθοριστεί η κλινική αξία αυτής της θεραπευτικής προσέγγισης και η πιθανή ένταξή της στην καθημερινή κλινική πρακτική.
Ανάλογη μελέτη είναι ενεργός στην Ελλάδα. Τα νοσοκομεία, ερευνητικά ιδρύματα και οι συμμετέχοντες ερευνητές φαίνονται παρακάτω:
1. Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» (Β. Παππά, Α. Αντωνιάδου, Α. Αρμαγανίδης, Α. Μπάμιας, Σ. Παπαγεωργίου, Α. Τσαντές, Σ. Τσιόδρας)
2. Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «ο Ευαγγελισμός» (Σ. Ζακυνθινός, Α. Κοτανίδου, Μ. Παγώνη, Σ. Σαριδάκης)
3. Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών (Χ. Γώγος)
4. Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών «Η Σωτηρία» (Ν. Κουλούρης, Α. Κουτσούκου, Α. Πεφάνης)
5. Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών «Η Σωτηρία» – Γ’ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική (Π. Πουλάκου, Κ. Συρίγος)
6. Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Αλεξάνδρα» (Ε. Τέρπος, Χ.Ματσούκα, Μ.Α. Δημόπουλος)
7. Αντικαρκινικό Ογκολογικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ο Αγιος Σάββας» (Ε. Γρουζή)
8. Ινστιτούτο Παστέρ (Α. Μεντής)
9. Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (Κ. Σταμούλης)
Η μελέτη αυτή περιλαμβάνει τη συλλογή πλάσματος με τη διαδικασία της πλασμαφαίρεσης από αναρρώσαντες ασθενείς από COVID-19, οι οποίοι έχουν αντισώματα.
Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι ιδιαίτερα σημαντικό, να συνεχίσει η δωρεά πλάσματος δεδομένης της έξαρσης της πανδημίας στην Ελλάδα και της αποτελεσματικότητας της θεραπείας ασθενών που πάσχουν οξέως από COVID-19.