Πιλοτική μελέτη που δημοσιεύθηκε το Σάββατο στο «New England Journal of Medicine» και η οποία πραγματοποιήθηκε σε μόλις 15 ασθενείς με επικίνδυνα υψηλή χοληστερίνη, παρουσιάζει τα στοιχεία της παρέμβασης που έκαναν οι επιστήμονες σε ένα γονίδιο, μέσω ενός βιολογικού παράγοντα που χορηγείται με γονιδιακή θεραπεία CRISPR-Cas9.
Οι επιστήμονες χορήγησαν το φάρμακο με σκοπό να μελετήσουν την ασφάλειά του στην τροποποίηση, ενεργοποίηση ή απενεργοποίηση ενός γονιδίου Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα όμως έδειξαν σχεδόν 50% μείωση της «κακής» χοληστερόλης LDL καθώς και μείωση έως και 55% στα τριγλυκερίδια, δύο παράγοντες δηλαδή που ευθύνονται για τις περισσότερες καρδιαγγειακές νόσους. Ο Dr Nissen επικεφαλής της μελέτης και ακαδημαϊκός υπεύθυνος του Ινστιτούτου Καρδιάς, Θώρακος και Αγγείων, Σιντέλ και Άρνολντ Μίλερ, στην Κλινική Κλίβελαντ του Οχάιο, εξέφρασε την ελπίδα τα αποτελέσματα αυτά, να είναι ο προάγγελος για μία εξέλιξη που θα βοηθήσει ανθρώπους με σοβαρή νόσο να μειώσουν τα επίπεδα της χοληστερόλης. Όπως είπε ο ίδιος επιστήμονας «15 χρόνια πριν θα έλεγα ότι είναι τρελός όποιος σκεφτόταν ότι θα γίνει κάτι τέτοιο».
Τα ευρήματα είναι πολύ ενθαρρυντικά για ανθρώπους που πάσχουν από οικογενή υπερχοληστερολαιμία ή έχουν πολύ υψηλή χολιστερόλη που δεν μπορούν να την ελέγξουν με φάρμακα. Ένας βασικός λόγος είναι ότι δεν υπάρχει καλή συμμόρφωση στη θεραπεία για όσους αναγκάζονται να παίρνουν τρία και τέσσερα χάπια την ημέρα για τον έλεγχο της χολιστερόλης, παρόλο ότι οι θεραπείες είναι πολλές και διαφορετικές.
Η μετάλλαξη που έκανε τη διαφορά στη χολιστερίνη
Τα θετικά αποτελέσματα ήρθαν από μία γενετική μετάλλαξη του γονιδίου ANGPTL3 που είναι υπεύθυνο για τον έλεγχο της χολιστερίνης και των τριγλυκεριδίων.
Διάφορες δόσεις του φαρμάκου βασισμένου στη τεχνολογία CRISPR δόθηκαν στους συμμετέχοντες μέσω έγχυσης:
Μερικοί έλαβαν πολύ μικρή δόση 0,1 γραμμαρίων/ kg, ενώ άλλοι δόσεις από 0,3 έως 0,8 γραμμάρια/kg, ανέφερε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, δρ. Luke Laffin, καρδιολόγος προληπτικής θεραπείας στο Cleveland Clinic.
«Η μέση μείωση 55% στα τριγλυκερίδια και σχεδόν 50% στη LDL χοληστερίνη συνέβη στη μεγαλύτερη δόση,» είπε ο Laffin. «Αυτό είναι συναρπαστικό γιατί δεν υπάρχουν διαθέσιμες σήμερα θεραπείες που να μειώνουν ταυτόχρονα τόσο πολύ τα τριγλυκερίδια όσο και τη LDL.». Μικρή μείωση παρουσιάστηκε και στην HDL, της λεγόμενης καλής χοληστερίνης αλλά αυτό δεν φαίνεται να προκαλεί πρόβλημα.
Απενεργοποιώντας το γονίδιο ANGPTL3σε κάθε κύτταρο του σώματος, επιτεύχθηκε το αποτέλεσμα κα μάλιστα χωρίς να παρουσιαστούν σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες στους συμμετέχοντες στην έρευνα, εκτός από ερεθισμό στο σημείο της έγχυσης. Ο FDA πρότεινε την παρακολούθηση για 15 έτη, όσων έλαβαν μέρος στις δοκιμές για να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν μακροπρόθεσμα αρνητικά αποτελέσματα.
Σύντομα αναμένεται να ξεκινήσουν οι κλινικές δοκιμές της φάσης 2 και 3 σε μεγαλύτερο δείγμα του πληθυσμού. Ωστόσο, οι επιστήμονες είναι συγκρατημένα αισιόδοξοι, καθώς και σε άλλες περιπτώσεις τα αποτελέσματα ήταν αρχικά ελπιδοφόρα αλλά τα φάρμακα δεν ήταν όσο έπρεπε ασφαλή.
Οι κλινικές δοκιμές φάσης 2 θα αρχίσουν σύντομα, ακολουθούμενες γρήγορα από δοκιμές φάσης 3, που σκοπό έχουν να δείξουν το αποτέλεσμα του φαρμάκου σε μεγαλύτερο δείγμα πληθυσμού, είπε ο Nissen.
«Ελπίζουμε να τα ολοκληρώσουμε όλα έως το τέλος του επόμενου χρόνου,» είπε ο Nissen. «Προχωράμε πολύ γρήγορα, επειδή πρόκειται για μια τεράστια ανάγκη, καθώς εκατομμύρια άνθρωποι έχουν αυτές τις διαταραχές και πολλοί από αυτούς δεν λαμβάνουν θεραπεία ή έχουν διακόψει τη θεραπεία για οποιονδήποτε λόγο. Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα υποθεραπείας στις ΗΠΑ.»
Πηγή: dailypharmanews.gr
