Ερευνητές έχουν εξετάσει εξονυχιστικά διάφορους παράγοντες που θα μπορούσαν να ευνοήσουν την ανάπτυξη ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά στον κόσμο.
Ποιοι είναι οι παράγοντες που προάγουν την αντίσταση στα αντιβιοτικά σε παγκόσμιο επίπεδο;
Προκειμένου να κατανοηθεί καλύτερα αυτό το ερώτημα, μια ερευνητική ομάδα ανέλυσε, μεταξύ 2006 και 2019, δεδομένα σχετικά με την αντοχή στα αντιβιοτικά σε περισσότερες από 50 χώρες (στοιχεία από τη βάση δεδομένων ATLAS).
Για να γίνει αυτό, εντόπισαν 13 ζεύγη αντιβιοτικών/βακτηρίων και μελέτησαν την επίδραση 11 παραγόντων στην αντοχή στα αντιβιοτικά.
Οι ερευνητές παρατήρησαν έτσι, ότι αυτοί οι παράγοντες δεν ήταν οι ίδιοι ανάλογα με το ζευγάρι βακτηρίων/αντιβιοτικών που μελετήθηκαν.
Παράγοντας 1: επίπεδο κατανάλωσης αντιβιοτικών
Παραδόξως, η εθνική κατανάλωση αντιβιοτικών δεν σχετίζεται σημαντικά με την αντοχή στην πλειονότητα των βακτηρίων που δοκιμάστηκαν, εκτός από την κατανάλωση κινολονών για τα Escherichia coli και Pseudomonas aeruginosa που είναι ανθεκτικά στις κινολόνες ή από την κατανάλωση καρβαπενέμων σε ανθεκτικό στις καρβαπενέμες Acinetobacter baumannii .
«Συμπεράναμε στην πραγματικότητα ότι τα ποσοστά του ανθεκτικού στη φθοροκινολόνη E. Coli, του ανθεκτικού στη φθοριοκινολόνη P. aeruginosa και του A. baumannii ανθεκτικού στις καρβαπενέμες, συσχετίστηκαν σημαντικά με τις πωλήσεις των επιλεγμένων αντιβιοτικών τους στην ανάλυση αυτή», επιβεβαιώνουν οι συγγραφείς.
Παραδόξως, καμία από τις αντιστάσεις στις κεφαλοσπορίνες τρίτης γενιάς δεν συσχετίστηκε με τις πωλήσεις αντιβιοτικών.
«Αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στο ότι τα ποσοστά αντοχής στις κεφαλοσπορίνες τρίτης γενιάς είναι σχετικά σταθερά και η κατανάλωση αυτών των αντιβιοτικών μειώνεται, ειδικά σε χώρες υψηλού εισοδήματος», εξηγούν.
Παράγοντας 2: ποιότητα του συστήματος υγείας
Η καλή ποιότητα του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης μιας χώρας, συνδέεται με χαμηλά επίπεδα αντοχής στα αντιβιοτικά σε όλα τα αρνητικά κατά Gram βακτήρια που ελέγχθηκαν (αλλά όχι στα 2 ζεύγη με τα θετικά κατά Gram βακτήρια).
«Αυτό το αποτέλεσμα υπογραμμίζει τον κρίσιμο ρόλο των μέτρων υγιεινής και ελέγχου των λοιμώξεων στον περιορισμό της αντοχής, ειδικά στα νοσοκομεία», σχολιάζουν οι συγγραφείς.
Παράγοντας 3: κλίμα
Οι υψηλές θερμοκρασίες συνδέονται με υψηλά επίπεδα αντοχής στα αντιβιοτικά, αλλά μόνο στα εντεροβακτηρίδια (E. coli και Klebsiella pneumoniae).
«Αυτή η μελέτη υπογραμμίζει την ποικιλία των καθοριστικών παραγόντων που οδηγούν σε αντίσταση στα αντιβιοτικά διαφορετικών παθογόνων βακτηρίων σε παγκόσμιο επίπεδο και την ανάγκη προσαρμογής προσεγγίσεων ελέγχου της αντοχής στο τοπικό πλαίσιο (χώρα, πλαίσιο μετάδοσης) καθώς και στον εν λόγω συνδυασμό βακτηρίου – αντιβιοτικού», καταλήγει ο Philippe Glaser, του Ινστιτούτου Παστέρ, συν-συγγραφέας της μελέτης.
